بازسازی ساختمان نیازمند برنامه ریزی دقیق و تنظیم قرارداد پیمانکاری جامع است. این قرارداد نه تنها حقوق و تعهدات طرفین را مشخص می کند، بلکه به جلوگیری از بروز اختلافات احتمالی در طول اجرای پروژه کمک می کند. در ادامه، به بررسی جامع و جامع تری از قرارداد پیمانکاری بازسازی ساختمان پرداخته شده است.
۱. قرارداد پیمانکاری بازسازی ساختمان
قرارداد پیمانکاری بازسازی ساختمان سندی حقوقی است که بین کارفرما و پیمانکار تنظیم می شود و جزئیات پروژه بازسازی، مسئولیت ها، زمان بندی و هزینه ها را مشخص می کند. این قرارداد باید به گونه ای تدوین شود که تمامی جوانب پروژه را پوشش دهد و از هرگونه سوء تفاهم و اختلاف احتمالی جلوگیری کند.
۲. طرفین قرارداد پیمانکاری بازسازی ساختمان
تعیین دقیق طرفین قرارداد
در هنگام تنظیم قرارداد پیمانکاری بازسازی ساختمان، ابتدا باید طرفین قرارداد به طور دقیق مشخص شوند و رابطه آن ها به وضوح توضیح داده شود. طرفین قرارداد می توانند اشخاص حقیقی یا حقوقی باشند. در صورت حضور اشخاص حقوقی، حضور نمایندگان قانونی آن ها الزامی است.
احراز هویت و مدارک
طرفین قرارداد باید مدارک احراز هویت یکدیگر را بررسی کرده و توصیه می شود که حتماً نسخه ای از این مدارک برای خود نگه دارند. در صورت قرارداد با اشخاص حقوقی، بررسی مدارک نمایندگی و حدود اختیارات نماینده اهمیت بیشتری دارد تا از هرگونه سوء استفاده جلوگیری شود.
نمونه مشخصات طرفین قرارداد
۱- مشخصات کارفرما:
آقا/خانم/شرکت ……… به مدیریت/نمایندگی …… به شماره ملی/شماره ثبتی …… به نشانی …….. شماره تلفن ثابت ……. و شماره همراه ……. می باشد.
۲- مشخصات پیمانکار:
آقا/خانم/شرکت ……… به مدیریت/نمایندگی …… به شماره ملی/شماره ثبتی …… به نشانی …….. شماره تلفن ثابت ……. و شماره همراه ……. می باشد.
۳. موضوع قرارداد پیمانکاری بازسازی ساختمان و محل انجام آن
تعریف دقیق موضوع قرارداد
موضوع قرارداد پیمانکاری بازسازی ساختمان شامل توضیح دقیق خدماتی است که پیمانکار موظف به انجام آن هاست. در این بخش باید انتظارات کارفرما از پیمانکار به طور کامل توضیح داده شود. همچنین، نحوه تهیه مصالح، روش اجرای پروژه و جزئیات مرتبط باید به تفصیل شرح داده شود.
اشاره به نقشه ها و پیوست ها
برای وضوح بیشتر، می توان به نقشه های اجرایی و پیوست های مرتبط اشاره کرد که جزئیات دقیق تر پروژه را شامل می شود.
نمونه متن موضوع قرارداد
عملیات بازسازی و نوسازی یک واحد آپارتمان شامل آشپزخانه، حمام، سرویس بهداشتی، بهار خواب، حیاط و … به متراژ ….. مترمربع زیربنا به نشانی ……… با کلیه مصالح و ملزومات مورد نیاز به شرح ماده ۴ می باشد.
۴. محاسبات و مشخصات فنی پروژه
تشریح دقیق مشخصات فنی
در این بخش، مشخصات فنی مواد و مصالح مورد استفاده به تفصیل توضیح داده می شود. این امر از سوء استفاده پیمانکار و استفاده از مصالح بی کیفیت جلوگیری می کند. همچنین، اگر کارفرما نیاز به مصالح خاص یا گران قیمت دارد، باید این موارد به وضوح مشخص شوند تا پیمانکار بتواند برنامه ریزی مناسبی داشته باشد.
کنترل کیفیت
مهم است که کارفرما یا مهندس ناظر مسئولیت کنترل و تأیید کیفیت مصالح و پیشرفت فیزیکی پروژه را بر عهده بگیرد تا از انحراف پروژه از استانداردهای مورد انتظار جلوگیری شود.
نمونه متن مشخصات فنی
مشخصات فنی و تکنیکال پروژه بر مبنای نقشه ها و دستورالعمل های صادره از سوی کارفرمای پروژه و مهندس ناظر که از پیش و مطابق با سفارش کار به پیمانکار خواهد بود، که وظیفه اخذ کنترل و تأیید کیفیت مصالح و پیشرفت فیزیکی آن را مطابق با برنامه زمان بندی شده انجام خواهد گرفت.
۵. مبلغ قرارداد پیمانکاری بازسازی ساختمان
تعیین مبلغ قرارداد
مبلغ قرارداد پیمانکاری بازسازی ساختمان می تواند توسط کارفرما تعیین شود یا توسط پیمانکار پیشنهاد داده و سپس به توافق نهایی برسد. نحوه محاسبه مبلغ قرارداد بسته به نوع قرارداد متفاوت است و باید شامل هزینه تهیه مصالح، هزینه های بالاسری، سود پیمانکار، منابع انسانی، تجهیزات و سایر هزینه ها باشد.
جزئیات مبلغ قرارداد
می توان مبلغ قرارداد را به صورت کلی در متن قرارداد ذکر کرد و جزئیات بیشتر را به پیوست قرارداد اضافه نمود. همچنین، اگر تغییراتی در مبلغ قرارداد در آینده مدنظر است (مانند تعدیل به دلیل تورم)، نحوه محاسبه آن باید به وضوح مشخص شود.
نمونه متن مبلغ قرارداد
۱- هزینه کل پروژه براساس مبالغ پیش بینی شده برای هر مورد (مشروحاً در بند ۲ همین ماده ذکر خواهد شد) که از سوی پیمانکار و با موافقت کارفرما تعیین گردیده به ارزش …. ریال تعیین می گردد.
۲- هزینه هایی که در فرآیند انجام پروژه صورت خواهد گرفت به تفکیک به شرح ذیل می باشد:
- ۲-۱: دیوار چینی در حدود …. متر با بلوک سبک لیکا در محل های مربوطه مطابق با دستورالعمل ها و احداث … عدد چهارچوب برای .. اتاق و سرویس بهداشتی به ارزش ….. ریال شامل: لوله کشی آب آشپزخانه و دستشویی و حمام، عوض کردن جای کاسه توالت، تعمیر شیرهای دستشویی، تعمیر شیر آب (گرم و سرد) آشپزخانه، عایق کاری کف آشپزخانه و سرویس بهداشتی، لوله کشی شوفاژ، لوله کشی گاز به اتاق ها و آشپزخانه، تهویه خروجی لوله های اسپلیت سرمایشی و گرمایشی.
- ۲-۲: سیم کشی کل ساختمان با تهیه سیم و سایر ملزومات به ارزش …. ریال تعیین می گردد.
- ۲-۳: گچ کاری و نازک کاری پذیرایی و اتاق ها از قرار هر متر مربع به ارزش …. ریال تعیین می گردد.
- ۲-۴: اجرای نورپردازی و رابیتس در بخش های مختلف سقف و محل های مورد نظر به ارزش …. ریال تعیین می گردد.
- ۲-۵: کف کاری و سرامیک کاری حمام، دستشویی، آشپزخانه، راهرو پله ها از قرار هر متر به ارزش …. ریال تعیین می گردد.
- ۲-۶: نقاشی و رنگ آمیزی اتاق ها و آشپزخانه از قرار هر متر به ارزش …. ریال تعیین می گردد.
- ۲-۷: کاغذ دیواری پذیرایی با کیفین مطلوب به دلخواه کارفرما از قرار هر متر به ارزش ….. ریال تعیین می گردد.
۶. شرایط پرداخت
تعیین نحوه و زمان پرداخت ها
پس از توافق بر روی مبلغ قرارداد، باید نحوه و زمان بندی پرداخت ها به دقت مشخص شود. تعداد مراحل پرداخت، میزان پرداخت در هر مرحله و زمان انجام هر پرداخت باید به وضوح در قرارداد ذکر شود. این امر از بروز اختلافات احتمالی در آینده جلوگیری می کند.
پیش بینی شرایط مختلف
باید شرایط مختلفی که ممکن است نیاز به تغییر نحوه پرداخت باشد، پیش بینی شود. به عنوان مثال، در صورت بروز تغییرات در پروژه یا تأخیرات غیرمترقبه، نحوه تنظیم پرداخت ها باید مشخص باشد.
نمونه متن نحوه پرداخت
۱- مبلغ …… ریال معادل ….. درصد از کل ارزش قرارداد در هنگام عقد قرارداد پرداخت می گردد (در ازای دریافت چک تضمین به ارزش ……. ریال به شماره ….. ).
۲- مبلغ …… ریال معادل …… درصد از کل ارزش قرارداد پس از انجام ۵۰% کار با تأیید سرپرست کارگاه.
۳- مبلغ …… ریال معادل …… درصد از کل ارزش قرارداد پس از تکمیل کامل پروژه با تأیید (نهاد منتخب نظارتی).
۴- مبلغ …… ریال معادل …… درصد از کل ارزش قرارداد پس از اتمام دوره گارانتی و رفع نواقص احتمالی (دوره گارانتی …. می باشد).
۷. اسناد و مدارک پیمان
تحویل اسناد به پیمانکار
در زمان عقد قرارداد، کارفرما باید اسناد و مدارک مربوط به پروژه را به پیمانکار تحویل دهد یا زمان مشخصی برای تحویل آن ها تعیین کند. این اسناد می توانند شامل نقشه های اجرایی، مجوزهای لازم و مطالعات پیشین پروژه باشند.
اشاره به مطالعات قبلی
اگر مطالعاتی قبل از عقد قرارداد انجام شده باشد، باید در قرارداد به آن ها اشاره شود تا پیمانکار از این اطلاعات بهره مند گردد و پروژه بر اساس آن ها پیش رود.
نمونه متن اسناد و مدارک تحویلی
این قرارداد در برگیرنده اسناد و مدارک ذیل می باشد:
الف- سند قرارداد (پیمان پیش رو)
ب- نقشه های کلی، تفصیلی و اجرایی: نقشه های ساختمان که دربرگیرنده ابعاد دیوارها، سقف، حیاط و پارکینگ و … می باشد.
۸. مدت انجام کار
تعیین دقیق مدت زمان پروژه
مدت انجام کار یکی از مهم ترین بخش های قرارداد پیمانکاری بازسازی ساختمان است. این مدت باید به صورت دقیق مشخص شود و شامل تاریخ شروع و پایان پروژه باشد. همچنین، باید نوع روز کاری (روز کاری یا روز تعطیل) مشخص گردد و نحوه محاسبه تأخیرات و جریمه ها در صورت تاخیر پیمانکار نیز تعریف شود.
تعیین روزهای کاری و تعطیلی
مشخص کردن روزهای کاری و تعطیلی کارگاه می تواند از بروز اختلافات در زمان محاسبه تأخیرات جلوگیری کند. به عنوان مثال، برخی کارفرمایان ممکن است اجازه ندهند پیمانکار در تعطیلات رسمی کار کند یا روزهای مشخصی را به عنوان تعطیل تعیین کنند.
نمونه متن مدت انجام کار
مدت کامل انجام پروژه ……….. روز کاری بوده و تاریخ شروع قرارداد ………… و تاریخ خاتمه قرارداد …………… می باشد. همچنین، تعطیلی های رسمی و تعطیلی های قراردادی به شرح زیر تعیین می گردد: [ذکر تعطیلی ها].
۹. گارانتی و رفع نواقص
تعیین دوره گارانتی
پس از اتمام پروژه، پیمانکار موظف است در دوره گارانتی مشخص شده، نواقص احتمالی را برطرف کند. این دوره معمولاً بین ۶ ماه تا ۱ سال تعیین می شود و شرایط رفع نواقص به وضوح در قرارداد ذکر می گردد.
نحوه رفع نواقص
در صورت بروز نواقص در پروژه، کارفرما باید پیمانکار را مطلع کند و پیمانکار موظف است در کوتاه ترین زمان ممکن به رفع این نواقص بپردازد. همچنین، نحوه ارزیابی نواقص توسط نهاد منتخب نظارتی نیز باید مشخص شود.
نمونه متن گارانتی و رفع نواقص
پیمانکار متعهد می گردد که در دوره گارانتی به مدت … ماه پس از تکمیل پروژه، تمامی نواقص و عیوب احتمالی را که ناشی از اجرای پروژه می باشد، به صورت رایگان و در سریع ترین زمان ممکن رفع نماید.
۱۰. حل اختلافات
تعیین نهاد حل اختلاف
در صورت بروز اختلافات بین کارفرما و پیمانکار، باید نهاد و روش حل اختلاف مشخص شود. این نهاد می تواند مرجع داوری، مراجع قضایی یا سایر نهادهای معتبر باشد.
توافق نامه حل اختلاف
طرفین قرارداد باید پیش بینی کنند که در صورت بروز اختلاف، چگونه اقدام خواهند کرد. به عنوان مثال، ابتدا از طریق مذاکره، سپس از طریق میانجیگری و در نهایت داوری یا مراجعه به مراجع قضایی.
نمونه متن حل اختلافات
در صورت بروز هرگونه اختلاف در اجرای قرارداد، طرفین ابتدا سعی خواهند کرد از طریق مذاکره و مصالحه به توافق برسند. در صورت عدم موفقیت، موضوع به داوری مرجع [نام مرجع داوری] ارجاع داده می شود و هر دو طرف موظف به پیروی از تصمیم داور خواهند بود.
۱۱. شرایط فسخ قرارداد
تعیین شرایط فسخ
باید شرایط و مواردی که می توانند منجر به فسخ قرارداد شوند، به وضوح مشخص گردد. این شرایط می تواند شامل عدم انجام به موقع پروژه، استفاده از مصالح بی کیفیت، تخلف از تعهدات قراردادی و سایر موارد باشد.
روند فسخ قرارداد
فرآیند فسخ قرارداد نیز باید به طور دقیق تعیین شود. این فرآیند می تواند شامل اعلام کتبی، تعیین مهلت برای رفع تخلفات و مراحل بعدی باشد.
نمونه متن شرایط فسخ قرارداد
در صورت عدم انجام به موقع پروژه توسط پیمانکار، کارفرما حق دارد با اعلام کتبی به پیمانکار و تعیین مهلت [مدت زمان]، قرارداد را فسخ نماید. همچنین، در صورت تخلف از تعهدات قراردادی، کارفرما می تواند بدون نیاز به تعیین مهلت، قرارداد را فسخ کند و از پیمانکار خسارت های وارده را مطالبه نماید.
۱۲. تعهدات و مسئولیت های طرفین
تعهدات کارفرما
کارفرما موظف است تمامی مدارک و اطلاعات لازم را به موقع در اختیار پیمانکار قرار دهد، هزینه ها را طبق قرارداد پرداخت نماید و همکاری لازم را در اجرای پروژه فراهم آورد.
تعهدات پیمانکار
پیمانکار متعهد است پروژه را طبق مشخصات فنی، زمان بندی و هزینه های تعیین شده اجرا کند، از مصالح با کیفیت استفاده نماید و تمامی نواقص را در دوره گارانتی برطرف کند.
نمونه متن تعهدات و مسئولیت ها
کارفرما متعهد می گردد تمامی مدارک و اطلاعات لازم را به موقع در اختیار پیمانکار قرار دهد و هزینه های مربوط به قرارداد را طبق شرایط تعیین شده پرداخت نماید. پیمانکار متعهد است پروژه را طبق مشخصات فنی و زمان بندی تعیین شده اجرا کرده و از مصالح با کیفیت استفاده نماید. همچنین، پیمانکار موظف است تمامی نواقص و عیوب احتمالی را در دوره گارانتی برطرف کند.
۱۳. مقررات نهایی
حقوق مالکیت معنوی
تعیین اینکه نقشه ها، طرح ها و سایر حقوق مالکیت معنوی متعلق به کدام طرف است و نحوه استفاده از آن ها بعد از اتمام پروژه چگونه خواهد بود.
قوانین حاکم
تعیین قوانین و مقررات حاکم بر قرارداد که معمولاً قوانین جمهوری اسلامی ایران است.
نمونه متن مقررات نهایی
این قرارداد تحت قوانین جمهوری اسلامی ایران تنظیم و تفسیر می گردد. تمامی اختلافات ناشی از این قرارداد طبق مقررات و قوانین حاکم بر قراردادهای پیمانکاری حل و فصل خواهد شد. همچنین، نقشه ها و طرح های ارائه شده توسط کارفرما متعلق به کارفرما بوده و پیمانکار موظف است از آن ها فقط در اجرای پروژه استفاده نماید و بدون اجازه کتبی کارفرما، از آن ها در پروژه های دیگر استفاده نکند.
نتیجه گیری
تنظیم قرارداد پیمانکاری بازسازی ساختمان نیازمند دقت و توجه به جزئیات مختلف است تا از بروز هرگونه اختلاف و مشکلات احتمالی در طول اجرای پروژه جلوگیری شود. با رعایت نکات فوق و تدوین یک قرارداد جامع و کامل، می توان پروژه بازسازی را با موفقیت و بدون نگرانی از مشکلات حقوقی به اتمام رساند.