سقف عرشه فولادی یکی از فناوری‌های پیشرفته در ساخت سقف‌های ساختمانی است که به دلیل مزایای فراوان، جایگزین روش‌های سنتی شده است. این سقف از ورق‌های فولادی موج‌دار (گالوانیزه) ساخته می‌شود و اغلب به همراه بتن برای افزایش استحکام به کار می‌رود. ترکیب ورق فولادی و بتن باعث شده این سقف به‌عنوان سقف مرکب نیز شناخته شود. سرعت اجرای بالا، کاهش وزن سازه، مصرف کمتر بتن و دوام بیشتر از مهم‌ترین دلایل محبوبیت این روش است.
این سیستم، که با نام‌هایی نظیر متال دک (Metal Deck) و Steel Deck Roof نیز شناخته می‌شود، به دلیل ساختار مهندسی‌شده و کاربرد ورق‌های گالوانیزه، در پروژه‌های ساختمانی بزرگ و صنعتی کوچک استفاده می‌شود. در این متن از آتی سازه، با معرفی این فناوری، اجزا، مزایا و کاربردهای آن آشنا خواهید شد.
اجزای تشکیل‌دهنده سقف عرشه فولادی
سقف عرشه فولادی از اجزای مختلفی تشکیل شده که با هماهنگی دقیق، عملکردی بی‌نظیر ارائه می‌دهند. این اجزا عبارتند از:
1. ورق فولادی گالوانیزه
ورق‌های فولادی گالوانیزه با ضخامت 0.8 تا 1.2 میلی‌متر و به کمک دستگاه‌های رول فرمینگ به شکل موج‌دار ساخته می‌شوند. این ورق‌ها با فرورفتگی‌ها و برجستگی‌هایی طراحی شده‌اند که به اتصال بهتر بتن و فولاد کمک می‌کند. ارتفاع این برجستگی‌ها معمولاً تا 75 میلی‌متر است.
2. برشگیر گلمیخ
گلمیخ‌ها برای اتصال ورق‌ها به تیرآهن استفاده می‌شوند. این برشگیرها به شکلی طراحی شده‌اند که انتقال نیروی برشی افقی بین بتن و فولاد را بهبود بخشند.
3. آرماتور
آرماتوربندی این نوع سقف به کمک میلگردهای آجدار یا مش‌های آماده انجام می‌شود. این آرماتورها به افزایش مقاومت سقف در برابر بارهای وارده کمک می‌کنند.
4. بتن
بتن‌ریزی بر روی ورق‌ها می‌تواند به صورت همزمان در تمامی طبقات انجام شود. نبود نیاز به قالب‌بندی و شمع‌بندی باعث تسریع فرآیند بتن‌ریزی می‌شود.
5. فلاشینگ
فلاشینگ‌ها برای جلوگیری از خروج بتن در اطراف سقف و بازشوها نصب می‌شوند و معمولاً از جنس گالوانیزه با طراحی L شکل هستند.
مراحل تولید و اجرای سقف عرشه فولادی
1. تولید ورق‌های عرشه فولادی
ورق‌های فولادی گالوانیزه به کمک دستگاه‌های رول فرمینگ به شکل موج‌دار فرم‌دهی می‌شوند. پس از فرمینگ، این ورق‌ها برش خورده و در اندازه‌های موردنظر پروژه آماده می‌شوند. طول این ورق‌ها معمولاً بین 1 تا 15 متر و ضخامت آن‌ها بین 0.8 تا 1.15 میلی‌متر است.
2. نصب و اتصال ورق‌ها
ورق‌های آماده‌شده به محل پروژه منتقل شده و با استفاده از گلمیخ به تیرهای فلزی متصل می‌شوند. این ورق‌ها به‌عنوان قالب موقت بتن عمل کرده و نیازی به قالب‌بندی مجزا ندارند.
3. بتن‌ریزی
پس از اتصال ورق‌ها، بتن‌ریزی روی آن‌ها انجام می‌شود. این بتن‌ریزی می‌تواند به صورت همزمان در تمامی طبقات اجرا شود.
انواع سقف عرشه فولادی
1. عرشه فولادی معمولی
این نوع عرشه‌ها برای کاربردهای عمومی و مسکونی استفاده می‌شوند. بسته به طراحی، می‌توانند دارای دندانه‌های باریک یا پهن باشند.
2. عرشه فولادی کامپوزیت
این نوع از عرشه‌ها با برجستگی‌ها و فرورفتگی‌های بیشتر طراحی شده‌اند تا اتصال قوی‌تری بین بتن و فولاد ایجاد کنند. این نوع عرشه‌ها معمولاً برای پروژه‌های بزرگ و سازه‌های صنعتی مناسب هستند.
3. عرشه فولادی قالبی
عرشه‌های فولادی قالبی به دلیل طراحی ساده‌تر، نصب آسان‌تری دارند و نیازی به قالب‌های چوبی ندارند. این نوع برای پروژه‌هایی با بودجه محدود و زمان فشرده مناسب است.
مزایای سقف عرشه فولادی
- سرعت اجرای بالا: نصب سریع ورق‌ها و بتن‌ریزی همزمان باعث کاهش چشمگیر زمان پروژه می‌شود.
- کاهش وزن سازه: به دلیل استفاده از ورق‌های گالوانیزه سبک، وزن کلی سازه کاهش می‌یابد.
- مقاومت بالا: در برابر زلزله، بارهای سنگین و تنش‌های حرارتی مقاوم است.
- دوام طولانی: ورق‌های گالوانیزه مقاومت بالایی در برابر زنگ‌زدگی و رطوبت دارند.
- صرفه‌جویی اقتصادی: کاهش هزینه‌های مربوط به قالب‌بندی، شمع‌بندی و مصرف بتن.
کاربردهای سقف عرشه فولادی
- ساختمان‌های مسکونی: برای افزایش سرعت اجرا و کاهش هزینه‌ها.
- پروژه‌های صنعتی: به دلیل مقاومت بالا در برابر بارهای سنگین.
- پارکینگ‌های طبقاتی: کاهش وزن سازه و افزایش ایمنی.
- سازه‌های مرتفع: مقاومت در برابر تنش‌های ناشی از ارتفاع و زلزله.
مقایسه سقف عرشه فولادی با روش‌های سنتی
| ویژگی‌ها | سقف عرشه فولادی | سقف سنتی |
|---|---|---|
| سرعت اجرا | بسیار بالا | متوسط |
| وزن سازه | سبک | سنگین |
| هزینه | مقرون‌به‌صرفه | پرهزینه |
| مقاومت در برابر زلزله | بالا | متوسط |
| نیاز به قالب‌بندی | ندارد | دارد |
نکات مهم در اجرای سقف عرشه فولادی
- انتخاب ضخامت مناسب ورق‌ها بر اساس نوع پروژه.
- دقت در نصب گلمیخ‌ها برای جلوگیری از لغزش بین بتن و فولاد.
- استفاده از بتن با کیفیت و رعایت استانداردهای بتن‌ریزی.
پرسش‌های متداول درباره سقف عرشه فولادی
1. آیا سقف عرشه فولادی برای ساختمان‌های مسکونی مناسب است؟
بله، به دلیل کاهش وزن و سرعت بالای اجرا، گزینه‌ای ایده‌آل برای ساختمان‌های مسکونی است.
2. مقاومت سقف عرشه فولادی در برابر زلزله چقدر است؟
به دلیل سبک بودن و طراحی خاص، این سقف مقاومت بالایی در برابر زلزله دارد.
3. آیا این نوع سقف نیاز به تعمیر و نگهداری دارد؟
خیر، ورق‌های گالوانیزه مورد استفاده در این سقف مقاومت بالایی در برابر زنگ‌زدگی و رطوبت دارند و نیاز به تعمیرات دوره‌ای ندارند.
نتیجه‌گیری
سقف عرشه فولادی به‌عنوان یکی از مدرن‌ترین روش‌های اجرای سقف، با مزایای متعدد از جمله سرعت اجرا، کاهش وزن سازه و مقاومت بالا، به گزینه‌ای ایده‌آل برای پروژه‌های ساختمانی تبدیل شده است. استفاده از این فناوری نه‌تنها کیفیت و دوام سازه را افزایش می‌دهد، بلکه هزینه‌ها و زمان اجرای پروژه را نیز به طور قابل‌توجهی کاهش می‌دهد.
