در ایران، سازه های بتنی و فلزی متداول ترین گزینه ها برای ساخت وساز هستند که هر کدام با نظارت شهرداری و عوامل اجرایی اجرا می شوند. اما پرسشی که برای اکثر سازندگان مطرح است، این است که کدام نوع سازه انتخاب بهتری محسوب می شود؟ اسکلت فلزی یا بتنی؟ در این مقاله از آتی سازه ، قصد داریم مزایا و معایب هر یک از این سازه ها را بررسی کنیم تا تصمیم گیری نهایی را ساده تر کنیم.
جدول مقایسه: سازه فلزی و بتنی
ویژگی | سازه بتنی | سازه فلزی |
---|---|---|
هزینه ساخت | هزینه بالای ساخت و نیاز به نیروی کار تخصصی برای بتن ریزی | ساخت و مونتاژ قطعات سریع تر و کم هزینه تر است |
دوام | بتن مقاومت بالایی دارد، ولی وزن بیشتری نیز دارد | فولاد در معرض زنگ زدگی است و نیاز به مراقبت دارد |
سادگی ساخت | فرآیند ساخت ساده تر است | ساختار پیچیده و نیازمند نیروی متخصص |
سرعت ساخت | بتن ریزی و پخت، زمان بر است | سرعت ساخت بالاتر و مناسب برای پروژه های سریع |
ظرفیت باربری | ظرفیت باربری محدودتر نسبت به فولاد | ظرفیت باربری بیشتر و مناسب برای بناهای مرتفع |
وزن سازه | وزن مرده بالاتر و نیاز به فونداسیون قوی | وزن کمتر و نیازی به فونداسیون سنگین ندارد |
مقاومت در برابر زلزله | معمولاً شکننده تر و حساس به لرزش ها | انعطاف پذیر و مقاوم در برابر زلزله و باد |
مقاومت در برابر آتش | بتن مقاومت بالایی در برابر آتش دارد | فولاد مقاومت کمتری در برابر آتش دارد |
مقاومت کششی | مقاومت کششی کمتر در برابر نیروهای کششی | مقاومت کششی بالاتر در سازه های فولادی |
مصرف مواد اولیه | نیاز به مواد اولیه بیشتری مثل شن، ماسه و میلگرد | مصرف فولاد کمتر از بتن و وزن کلی سازه کمتر است |
هزینه نگهداری | نیاز به تعمیرات تخصصی و هزینه بر | تعمیرات آسان تر و هزینه نگهداری کمتر |
معرفی اسکلت بتنی و فلزی
سازه بتنی: در ساخت سازه های بتنی از موادی مانند سیمان، شن، ماسه و میلگرد استفاده می شود. ابتدا فونداسیون و ستون ها با کمک میلگردهای ساده و آجدار ساخته شده و پس از اتمام طرح، مراحل بعدی ادامه می یابد.
سازه فلزی: سازه های فلزی به کمک تیرآهن و مقاطع فولادی ساخته می شوند. ابتدا ستون های فولادی جوش داده شده و با کمک جرثقیل در جایگاه خود قرار می گیرند و در نهایت اسکلت ساختمان شکل می گیرد. ساختمان های فلزی به دلیل مقاومت بالا در برابر حوادث طبیعی مانند زلزله، باد، طوفان و سیل گزینه ای مناسب محسوب می شوند.
مزایای هر نوع سازه
در ساخت وساز، انتخاب نوع سازه بر اساس شرایط آب وهوایی، بودجه، زمان اجرا و نیازهای مقاومتی ساختمان انجام می شود. سازه های بتنی به دلیل مقاومت بالا در برابر آتش و وزن سنگین، برای مناطقی که آتش سوزی یا گرمای شدید رخ می دهد، مناسب هستند. از طرفی، سازه های فلزی با سرعت اجرای بالاتر و وزن کمتر، برای پروژه هایی که نیاز به اتمام سریع دارند و یا برای ساخت ساختمان های مرتفع بسیار کاربردی اند.
مقایسه استحکام و هزینه
مقاومت در برابر زلزله و آتش سوزی: سازه های فلزی به دلیل انعطاف پذیری، عملکرد بهتری در برابر زلزله دارند، در حالی که سازه های بتنی در برابر آتش مقاوم تر هستند. هر دو نوع سازه با رعایت استانداردهای مهندسی، می توانند مقاوم و ایمن باشند.
هزینه ساخت و نگهداری: سازه های بتنی به دلیل نیاز به کار تخصصی برای بتن ریزی، هزینه بالاتری دارند اما به طور کلی در مقایسه با فولاد، مقرون به صرفه تر است. ساخت سازه فلزی به نیروی کار کمتری نیاز دارد و امکان اجرای سریع تری دارد.